Vleugje wildernis #3 - Onzichtbaar mooi

Jonge vos op de uitkijk. Foto Jan Duker (www.janduker.nl)

'Kun je hier overdag ook vossen zien', vraagt E. mij terwijl we langs het Oude Robbegat in het Lauwersmeergebied wandelen. Hij heeft het nauwelijks gezegd of ik zie even verderop een prachtige vos scharrelen. Aan de forse kop en dito staart meen ik te kunnen opmaken dat het een rekel (mannetje) is. Minutenlang kunnen we hem volgen totdat hij door het duindoornstruweel uit het zicht raakt. 'Euh, ja dus', is mijn wat beduusde antwoord.

De vos is misschien wel het meest omstreden dier in de Nederlandse natuur, volgens mij schreef ik er al eerder over op dit blog. Er schieten mij dan ook meteen allerlei uitspraken te binnen van mensen die ik in mijn glansrijke loopbaan als boswachter heb ontmoet:
'Ik zie nooit een vos.'
'Er zijn veel te veel vossen. Ze vreten alles op.'
'Die moet je doodschieten van mijn vader.'
'Dassen zijn mooie beesten, maar vossen daar ben ik fel op.'
'Vossen verspreiden hele enge ziektes zei mijn buurman laatst.'
'Jij vindt toch ook dat er te veel vossen zijn?'
'De vossen hier opereren in roedels. Geen schaap is meer veilig op deze manier.' (ik verzin dit niet!)
'De vos is mijn lievelingsdier, omdat ze mooi zijn.'
Deze laatste uitspraak van een kind, doet me even terugdenken aan de film Le renard et l'enfant waarin een meisje vriendschap probeert te sluiten met een vos. Een sterk geromantiseerd verhaal natuurlijk, maar het geeft - net als bovengenoemde uitspraak - wel weer hoe je ook naar dergelijke dieren kunt kijken. Maar dat terzijde.

Terug naar het avontuur in het Lauwersmeer. Want niet veel later kreeg dat een spectaculair vervolg. Een andere vos - waarschijnlijk een moer - galoppeerde met een prooi in haar bek door het ondiepe water. Ze verdween in dezelfde richting als de rekel even daarvoor. Het leek me sterk dat het een paar was dat nog kleine jongen had, maar dat deed er even niet toe. Het was een fantastisch gezicht om een wild dier letterlijk en figuurlijk in haar element te zien. Dit beeld vergeet ik echt nooit meer.
E. probeerde op te sommen waar je in Nederland, in het wild overdag vossen kunt bekijken. Oostvaardersplassen, Noord-Hollandse duinen en verder? Misschien zijn er nog meer plekken, maar het is een feit dat het eerder uitzondering is dan regel. Wie vossen wil zien, moet een nachtbraker worden. Of jager. Want het schijnt dat jagers die een zogenaamde lichtbakvergunning hebben 's nachts ook struikelen over de vossen.
Ik vind (laat ik ook eens wat vinden) dat dit anders moet. Waarom vinden we het heel normaal dat je in diverse buitenlanden overdag struikelt over de wilde dieren, terwijl we het eenmaal weer thuis van vakantie net zo normaal vinden dat we veel wilde dieren naar de randen van de dag drukken? Een wandeling in de natuur wordt zoveel leuker als je ook beesten ziet. Toch? Om met Hans Sibbel (Lebbis) te spreken: 'Het kan, hè mensen. Het kan. Als we maar willen.'

Dit alles ging nog eens door me heen toen ik vanochtend op het Noordsche Veld een keutel van een vos vond. De drol bestond voornamelijk uit de restanten van tientallen mestkevers. Klotenbeesten, dacht ik. Ze vreten echt alles op. Glimlachend fietste ik verder. Misschien is de vos ook wel gewoon mijn lievelingsdier. Alleen al omdat ze zo mooi zijn.