vrijdag 26 februari 2016

Natuurspoorjournaal #90 - Bikkelende otters

Dat er otters voor komen, had ik al eens gelezen in een natuurreisgids over Scandinavië. Bovendien had Sjoerd Geelink er recent eentje gefotografeerd. Ik heb me echter niet gerealiseerd in welke omstandigheden otters leven langs de ruige bergkust van de Lofoten. Deze Noorse eilandengroep vind je tussen de 67e en 69e breedtegraad en ligt daarmee volledig boven de poolcirkel. Je zou verwachten dat het er extreem koud is, maar dat valt dan wel weer mee. Door de warme golfstroom ligt de gemiddelde wintertemperatuur rond de -1°C. Maar het waait er vaak hard en er valt veel neerslag, waardoor het alsnog aanvoelt als -20.



Prenten
Ik hou erg van dit soort ruige bergachtige kustlandschappen, waar het weer voortdurend omslaat en je jezelf voortdurend afvraagt of je niet beter bij de houtkachel kunt zitten. Maar je toch zoveel mogelijk buiten blijft omdat het zo mooi is. Goed, ik was dus op de een of andere manier toch erg verrast dat ik in deze vrij extreme omstandigheden mijn eerste otterprenten in de sneeuw vond.



Een otterspoor, leidend naar een grotendeels bevroren smeltwaterprieltje.

Goretex
Toen ik naar bovenstaand tafereel stond te kijken, kreeg ik het nog kouder dan ik het al had in mijn drie lagen Goretex, Primaloft en weet ik wat niet al. Zo'n otter heeft gewoon genoeg aan een vacht met zo'n 40.000 haren per vierkante cm. Zijn neef, de zeeotter (Enhydra lutris), spant wat dat betreft de kroon met 150.000 haren per vierkante cm. De otters die in Noorwegen langs de kust leven worden ook vaak zeeotters genoemd, maar het is 'gewoon' dezelfde soort otter (Lutra lutra) die ook in Nederland voorkomt. De zeeotter leeft langs de noordwestkust van Amerika en de noordoostkust van Azië.



Vissersbootje doet in de winter dienst als otterholt. 

Leven aan zee
De Lofoten-otters hebben zich dus, net als hun soortgenoten in bijvoorbeeld Schotland, deels aangepast aan het leven rond de zeekust. Ik vroeg me echter vooral af waar ze bijvoorbeeld hun slaapplaatsen hebben. Op een gegeven moment probeerde ik een trucje uit dat meestal goed werkt. Ik probeerde me voorstellen hoe ik als otter door het landschap zou bewegen en waar ik dan een schuilplaats zou zoeken. En toen viel mijn oog al snel op een boot die op de kop op de wal lag. En verdomd, daar lag inderdaad een verse spraint naast de boot en je kon precies zien waar het dier 'naar binnen' kroop. Even verderop zag ik dat hij ook dankbaar gebruik maakte van een ruimte onder een vakantiehuisje op palen.


Otterglijbaan in de sneeuw.

Glijbaantje
Bij dat huisje, waarvan de omringende 'tuin' een nogal glad en gradueel verloop kende en ik dus ook genadeloos onderuit ging, had de otter een glijbaantje in de sneeuw gemaakt. Reuze handig bedacht ik me iets te laat. Even verderop vonden we op het strand nog een paar prachtige prenten waar in het patroon van plaatsing van de voeten het typisch 'golvende' otterloopje is te herkennen. Het dier moest hier de vorige avond door nat zand zijn gelopen waardoor de prenten vrij groot werden afgedrukt. Vrij kort daarna moet het zand, met daarin de prachtige afgedrukte prenten, zijn opgevroren. Versteend bijna... 

Otterprenten in nat en kort daarna opgevroren zand. 



Zeehondenkopje
Aan zoveel prachtige sporen heb ik meer dan genoeg. De plaatjes van het dier en hoe het door het landschap is gegaan, vormen zich vanzelf in mijn hoofd. Maar man, wat was ik blij met de tip van Sjoerd. In een fjord bij Valberg huist een otter die zich geregeld overdag laat zien. Na een tijdje op de bewuste plek te hebben gezeten en mijn bottemperatuur al weer tot en het nulpunt daalde, zag ik ineens een zeehondenkopje boven het water uitkomen.


Otter eet platvis.

Platvis
Althans dat was mijn eerste associatie, maar het was een otter. Ik kon prachtig zien hoe het dier aan het vissen was. Hij leek het vooral op krabben te hebben voorzien, maar op een gegeven moment zag ik hem met een platvis naar een rotsblok zwemmen. En daar zat hij een paar minuten lekker te peuzelen. Dat gaf mij de gelegenheid een beetje dichterbij te kruipen met mijn camera. Wat word ik gelukkig van dit soort momenten. Want zeg nou zelf, hoe vaak krijg je de kans om een otter boven de poolcirkel en te observeren en vast te leggen. 



2 opmerkingen: