Boeken - Wild en bijster land #1

Cover Wild en bijster land.

Er zijn boeken waar je reikhalzend naar uitkijkt. Wild en bijster land is daar een mooi voorbeeld van. Het gaat over de Planken Wambuis (of spreek je het uit zonder lidwoord?), een natuurgebied aan de zuidrand van de Veluwe. Dertig jaar geleden kwam ik daar voor het eerst en ik zag er mijn eerste roodborsttapuit. Althans, dat denk ik. En ik wilde er wonen. In Mossel om precies te zijn.

Ik kom er nog steeds graag, tenminste één keer per jaar. Eerst vooral om ‘gewoon’ te wandelen, de laatste jaren steeds vaker om te struinen. En dat is niet hetzelfde. Ik zoek er naar sporen van dieren die in mijn eigen woonomgeving nog steeds animalis non grata zijn. Ik probeer aan de hand van die sporen te begrijpen wat ze doen en waarom. Ik probeer bovenal dichterbij te komen, vooral in figuurlijke zin. Mooie foto’s van het Veluwewild zijn er al genoeg. Dit boek bewijst het.

Voorschotje

Een boek over een gebied waar je graag komt, kan twee dingen doen. De ‘graagte’ versterken of juist het tegenovergestelde, de zorgvuldig opgebouwde idylle wreed verstoren. Wild en bijster land (uitgegeven door AFdH Uitgevers in samenwerking met Natuurmonumenten) werd 17 november gepresenteerd. Helaas is het me nog niet gelukt een hardcopy te bemachtigen, maar de uitgever was wel zo aardig me een tijdje geleden al een drukproef toe te sturen. Maar als snel kwam ik er achter dat het geen boek is om te ‘beoordelen’ op een computerscherm. Daar is de vormgeving van het boek veel te mooi voor.

Toch neem ik alvast een voorschotje omdat ik zo ook wel kan zien dat het een bijzonder boek is. Het gaat niet alleen over de fysieke Planken Wambuis en de rijke geschiedenis. Wild en bijster land is vooral ook een belevingsboek geworden met veel ruimte voor bespiegeling en vragen. Een beetje in de rijke traditie van de Engelse naturalisten, een ambacht dat Robert Macfarlane (ook al is hij literatuurdocent in Camebridge) op dit moment aardig hoog houdt. Het zal dan ook wel geen toeval zijn dat in Wild en bijster land meerdere citaten van de schrijver van The wild places groot staan afgedrukt.

Rijke variatie

Aan Wild en bijster land werkten diverse auteurs mee met elk hun eigen toon en taal. Toch hebben de teksten voor mij een opmerkelijke coherentie gekregen die me aan de beeldende stijl van Macfarlane doet denken, als is het gelukkig wel wat minder lyrisch. De inhoud (ik heb nog lang niet alles gelezen) is bovendien nieuwsgierig makend. En er is zoals gezegd een rijke variatie aan invalshoeken. Ik heb bijvoorbeeld erg genoten van het hoofdstuk Filosoferen met de raven van Clemens Driessen. Jammer dat er in het Nederlandse taalgebied zo weinig natuurfilosofische boeken zijn met deze leesbaarheid. Maar ook de beschrijving van de tochten door het gebied zijn een genot om te lezen.

Als verstokt nachtstruiner las ik daarom met grote belangstelling een van de laatste hoofdstukken met de veelzeggende titel Nacht. En daar zit wat mij betreft tot nu het enige pijnpuntje. De tekst nodigt in al haar ‘vezels’ uit om het gebied te bezoeken, ook ’s nachts. Maar dat kan en mag niet. Voor zover ik weet kent Planken Wambuis een nachtsluiting…   

Wordt vervolgd (als ik het boek daadwerkelijk in handen heb gehad).